San Joakim eta Santa Ana

San Joakim eta Santa Ana ermita alboan dagoen Barroeta dorreko etxekoena da, gaur egun Gaytan de Ayala familiarena. Barroetatarrek ondasun ugari lortu zuten basoaren egurraren eta Oxilloginburdinolaren ustiapenari, Ondarroako portuko barne-merkataritzari eta, batez ere, Xemeingo Andra Maria eta Etxebarriako Done Andres parrokien hamarrenak (zergak) kobratzeari esker XV. mendearen bukaeran zaharberritu zuten beren dorretxea, eta XVII. mendean jauregi eroso samarra bihurtu zuten: azken pisua gaineratu eta leihoburudun baoak ireki zituzten. Mende hartan, hain zuzen ere, ermita bat gehitu zieten dorreko ondasunei, ermitak baitziren garaiko ospearen edota “kalitatearen” adierazle. XVIII. mendearen amaieran, ordea, multzo eder horren jabeak hurbil dagoen Markina hiriburura joan ziren; dorrea, ermita era beren ondasun guztiak errentarien ardurapean utzi zituzten. Errentariok eraikinak eraldatu zituzten, nekazaritza-ustiapen moduan erabiltzeko asmotan.

Baselizak, estilo barrokokoak, oinplano karratua eta harlangaitz-hormak ditu. Aurreko fatxadak kareharrizko harlanduzko lana dauka, bai eta toskanar ordeneko zutabe biren gainean datzan zurezko pataria ere. Atearen ondoan ur bedeinkatutarako harrizko ontzi galloidun bat dago; bere bi alboetan dauden leihoek burdin-barrak dauzkate. Bi ataleko ojiba-ganga batek estaltzen du ermita. Atal horien artean arku bat dago, xafla-mentsulen gainean datzana.